گزارش بن ایر؛
یک موزه داخل آپارتمان با وسایلی از دهه 40
یکی از مجموعه داران تهرانی با جمع آوری وسایلی که از دهه ۴۰ باقی مانده، آپارتمان خویش را به یک موزه کوچک خانگی یا گالری موزه تبدیل نموده است.
گروه جامعه؛ موزه های خانگی شعاری بود که مدیرکل سابق موزه های کشور آنرا اعلام نمود. این که هر خانه ای یک موزه باشد حتی در حد یک ویترین و هر روز به آن اضافه شود، سیاستی بود که اداره کل موزه های کشور در وزارت میراث فرهنگی دنبال می کرد. در واقع قرار بر این بود که هر کسی شیء تاریخی یا قدیمی دارد بتواند با در اختیار داشتن مجوز میراث فرهنگی آنرا برای خود نگه دارد و در عین حال با مجوز از وزارت میراث فرهنگی آنرا در چارچوب یک موزه خانگی نگهداری کند.
از طرفی مجموعه داران کشور هم دارای مجموعه های ارزشمندی هستند که توانسته اند آنها را گردآوری کرده و با مجوز از وزارت میراث فرهنگی آن اشیا را حتی در منزل خود ثبت کنند. مجموعه داران از این طرح استقبال کردند به نحوی که در سال های اخیر ایجاد موزه های خصوصی و خانگی ۵۰ درصد رشد داشته است. یکی از این موزه های کوچک خانگی متعلق به رضا سمایی است که البته وزارت میراث فرهنگی نام خانه گالری را به آن داده است.
او یکی از مجموعه داران تهران است که توانسته آثاری از دهه های قبل را در منزل خود جمع آوری و یک موزه خانگی تشکیل دهد. در واقع میتوان اظهار داشت که موزه او متعلق به دهه ۴۰ شمسی است و هر آنچه که در این دوران وجود داشته، نمونه ای از آن در این مجموعه هست. مانند وسایلی که از هواپیمایی های آن زمان به جا مانده، حتی وسایل خانه که شاید هنوز هم بسیاری از افراد از آنها در منزل شأن استفاده می نمایند و نمی دانند که این وسایل می تواند اجزای یک خانه موزه را تشکیل دهد.
شرق تهران و در آپارتمانی کوچک ۵۰۰ کارتن از این وسایل توسط رضا سمایی جمع آوری شد. مجموعه داران اشیای قدیمی می دانند که وقتی نام کارتن می آید یعنی کارتن هایی که برای موز استفاده می شود چون آنها مقاوم تر از هر کارتنی هستند و به اشیا صدمه نمی زند. اصلاً همین واحد شمارش هست که مجموعه یک نفر را از لحاظ تعداد ارزیابی می نماید. اما در این آپارتمان نقلی، گلچینی از این آثار چیده شده است. گوشه ای از یک خانه. هر چند که در همین خانه، هر آنچه که استفاده می شود هم متعلق به دهه های اخیر است. از قاشق و چنگال و بشقاب گرفته تا بخاری و میز و صندلی. این مجموعه از سال های ۱۹۶۰ و ۱۹۷۰ گردآوری شده اند یعنی میتوان گفت از دهه ۴۰ تا ۵۰ خورشیدی. یکی دو کالا هم در این میان هستند که قدیمی تر به نظر می رسند مانند شمعدانی متعلق به ۱۲۰ سال پیش.
میز این خانه از سال ۱۳۵۱ سرپاست و مالک این خانه تنها شیشه به آن افزوده است. بشقاب های دارای طرح لیلی و مجنون هم متعلق به سال های ۱۳۵۰ هستند. همان ها که الهام گرفته از طرح محمد علی زاویه هنرمند مینیاتور ایرانی بودند و شاید سالهاست که در کارتن هایی به گوشه انباری سپرده شده اند یا با جا به جایی خانه ها و کوچک تر شدن منازل، دور ریخته شدند. شاید چون دیگر قدیمی شده بودند و یا گوشه از آنها لب پر شده بود. اما اینجا در این آپارتمان هیچ وسیله ای نه تنها دور ریخته نمی گردد بلکه تعمیر هم می شود. مانند ۸۰۰ سشواری که در این مجموعه قرار دارد اما نمونه ای از آن در این گالری قرار گرفته است. سمایی خودش وسایل را تعمیر می کند شاید ۵۰ درصد. چون خیلی از آنها یا دیگر تولید نمی شوند بنابراین قطعاتشان وجود ندارد، یا دیگر از کار افتاده اند. اما تلفنی که به سفارش ایران در سال ۱۹۶۱ ساخته شده بود در همین مجموعه قرار دارد تلفنی که ساخته سوئد است و وقتی روی زمین گذاشته می شود، قطع شده و هر زمان برداشته شود، میتوان به آن پاسخ داد. هنوز هم ساعتی قدیمی که از اول با آب کار می کند، با کمی آب یک سال تیک تاک خواهد نمود. این ساعت انرژی خویش را ازالکتروریز آب می گیرد. شاید خیلی ها یادشان باشد، دسته فرمون ماشین های قدیمی همچون نیسان یا پیکان را که یک توپ شیشه ای با گل های خشک یا پلاستیک داخلش داشت. از محصولات کارخانه ای که این گوی های شیشه ای را تولید می کرد، میتوان در این گالری موزه جاسیگاری آنرا هم پیدا کرد.
در دهه ۱۹۶۰ و ۷۰ رنگ نارنجی رنگ غالب آن زمان بود. تلفن های زیادی به این رنگ ساخته شد حتی تاکسی های نارنجی رنگ متعلق به آن دوره است. از این رنگ وسایل زیادی ساخته شده که نمونه هایی از آنها در اینجا نگهداری می شود. این گالری موزه در لیست گالری موزه های ثبت شده اداره کل میراث فرهنگی استان تهران است که البته بازدید عمومی ندارد چون یک آپارتمان است که مالک خصوصی دارد. مگر زمانی که رایزنی ها با شهرداری و وزارت میراث فرهنگی برای اختصاص مکانی به آن نتیجه دهد.
منبع: بن ایر
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب