محیط زیست را آلوده نكنیم
جز رد پا اثری در طبیعت به جا نگذاریم
امروزه و با عنایت به افول آمار مبتلا شدن به کرونا در کشور تورهای یک روزه و چند روزه طبیعت گردی طرفداران خاص خویش را پیدا کرده اند و شاهد اجرای تعداد زیادی از این تورها در طبیعت هستیم. نکته مهم در این حوزه توجه به محیط زیست و خودداری از آلوده کردن آن است این در حالیست که گاهی افراد با اقدامات خود در طبیعت به پوشش گیاهی و حیات وحش منطقه صدمه وارد می کنند.
به گزارش بن ایر به نقل از ایسنا بوم گردی یا اکوتوریسم؛ سفری مسئولانه به جاذبه های طبیعی برای لذت بردن، ادراک و قدر طبیعت را دانستن است؛ به شکلی همراهی کردن با خصوصیت های فرهنگی متعلق به گذشته و حال حاضر. به صورتی که از راه آموزش زیست بوم را حفظ نماییم. این بخشی از آخرین تعریفی است که در سال ۲۰۱۵ جامعه بین المللی اکوتوریسم عرضه کرد اما عملکرد بعضی از ما با این تعریف تناقض دارد چونکه در بعضی مواقع صدمات جبران ناپذیری را به طبیعت و حیات وحش وارد می نماییم. بعنوان نمونه با بستن چوب به شاخه های درختان برای تاب بازی کودکان، نوشتن یادگاری روی تنه درخت، جمع آوری برگ، سنگ، چوب با طرح های خاص و خزه تنه درختان و بالا رفتن از آنها سبب صدمه به پوشش گیاهی می شویم.
احمدرضا محرابیان - متخصص اکولوژی گیاهی - به مناسبات اکوتوریسم و فرهنگ طبیعت گردی اشاره می کند و به ایسنا می گوید: هم ایمنی و سلامت افرادی که طبیعت گردی می کنند و هم رعایت قوانین محافظت از محیط زیست دارای اهمیت است.
او درباره ایجاد فشارهای ناآگاهانه از طرف بشر بر محیط زیست توضیح می دهد: فصل بهار، فصل حساسی برای طبیعت است. زمان رویش گونه های گیاهی و تولید مثل گونه های جانوری است؛ بدین جهت در خیلی از طبیعت گردی ها فشار ناآگاهانه ای را بر آنها تحمیل می نماییم.
این دانشیار اکولوژی گیاهی دانشگاه شهید بهشتی یکی از مصادیق تخریب طبیعت ذکر می کند و می گوید: امروزه آفرود بسیار رواج پیدا کرده است و می تواند به اکوسیستم های طبیعی صدمه بزند و خاک را جابه جا کند و سبب ایجاد مشکل حتی در مناطقی می شوند که پوشش گیاهی وجود دارد.
در طبیعت میتوان آتش روشن کرد؟
محرابیان درباره صدمه های کمپ وکمپینگ ها به مناطق مختلف مانند مناطق کوهستانی می گوید: احتمال برداشت از گونه های گیاهی، شکار حیوانات و روشن کردن آتش کنترل نشده می تواند خسارت های جبران ناپذیری را به طبیعت وارد کند.
محمد درویش - رئیس کمیته محیط زیست در کرسی سلامت اجتماعی یونسکو – در گفت و گو با ایسنا هم درباره آتش افروختن در طبیعت اظهار می کند: طبیعت گردان تا حد امکان برای حضور در طبیعت همراه خود گازسفری ببرند و از سوزاندن کاه وکلش یا باقی مانده چوب های موجود در طبیعت اجتناب کنند.
او با تکیه بر این که روشن کردن آتش در هر مکانی از طبیعت کار درستی نیست، پیشنهاد می دهد: بهتر است در مکان هایی که قبلا آتش روشن شده و اثر خاکستر آن بر زمین مانده، آتش روشن نماییم. اگر قصد روشن کردن آتش را داشتیم حتما در فاصله ۱۰ سانتیمتری از کف زمین و در ظروف مخصوص این کار را انجام دهیم تا به باکتری ها و میکوریزا (هم زیستی سازنده بین یک قارچ و ریشه های یک گیاه) در کف زمین صدمه نزنند.
درویش تاکید می کند: بعد از اتمام کار از خاموش شدن آتش اطمینان حاصل کنید.
رئیس کمیته محیط زیست در کرسی سلامت اجتماعی یونسکو به آتشسوزی های ناشی از شیشه و بطری های پلاستیکی اشاره می کند و می گوید: در بعضی ساعتهای روز با عنایت به جهت جریان آفتاب بر شیشه یا پلاستیک، این اشیا حالت ذره بینی پیدا می کنند و سبب وقوع آتشسوزی می شوند.
او خواهان شد: این مورد به افرادی که در تورهای طبیعت گردی شرکت می کنند، آموزش داده شود تا چیزی جز ردپا در طبیعت از خود بر جای نگذارند و سبب صدمه به محیط زیست نشوند.
زباله هایمان را در طبیعت جا نگذاریم
به گفته درویش، مهم ترین اقدام گردشگران در تورهای طبیعت گردی باقی گذاشتن تنها ردپایی از خود است.
او به اهمیت آموزش به گردشگران در طبیعت اشاره می کند و می گوید: گردشگران باید آموزش ببینند تا تمامی زباله ها و باقی مانده موادغذایی مصرفی خویش را به نزدیک ترین شهر برگردانتد و در طبیعت رها نکنند.
محرابیان هم با عنایت به اهمیت عدم رهاکردن زباله در طبیعت به شعار طبیعت گردان و حافظان محیط زیست اشاره می کند و توضیح می دهد: به تعبیر این افراد در طبیعت به جز تصویر هیچ چیزی را نباید برداشت و به جز رد پا هیچ چیزی را نباید به جای گذاشت.
تاثیر آلودگی های پلاستیکی بر محیط زیست چیست؟
رئیس کمیته محیط زیست در کرسی سلامت اجتماعی یونسکو، درباره آلودگی های پلاستیکی ناشی از تورهای طبیعت گردی می گوید: استفاده از ظروف استیل شخصی، بخش بزرگی از این مشکل را حل خواهد نمود.
او در ادامه راهکارهایی را به تورهای طبیعت گردی برای کاهش آلودگی پلاستیکی پیشنهاد می دهد و اظهار می کند: تورهای طبیعت گردی می توانند از افراد ثبت نام کننده جهت شرکت در تور بخواهند که با خود لوازم شخصی مورد نیاز را همراه داشته باشند و از استفاده هرگونه وسایل پلاستیکی و یکبارمصرف اجتناب کنند چون در غیر اینصورت امکان شرکت در تور را نخواهند داشت.
این کارشناس محیط زیست در ادامه به صدمه های وارد شده تأثیر منفی آلودگی های پلاستیکی بر محیط زیست می گوید: پلاستیک ها حداقل ۳۰۰ سال در طبیعت باقی می مانند. بعد از خردشدن به اشتباه مورد استفاده پرندگان، حیات وحش و دام قرار می گیرد و در نهایت وارد چرخه غذایی انسان ها می شوند و ما را درگیر سونامی سرطان و ناراحتی های گوارشی خواهندکرد.
او می افزاید: وجود پلاستیک ها بر سطح زمین، میزان نفوذ باران در خاک را هم کم می کنند و منجر به افزایش ضریب هرزآب و خسارت های ناشی از سیل می شوند.
زباله های تر را دفن کنیم؟
درویش به پسماندهای تولیدشده گردشگران اشاره می کند و توضیح می دهد: زباله های تر را باید در عمق ۳۰ سانتیمتری زمین دفن و یا به نزدیک ترین شهر منتقل کرد.
وی تاکید می کند: تفکر این که زباله های تر مانند پوست میوه را میتوان در طبیعت رها کرد، اشتباه است چونکه محل تجمع حشرات می شوند و بوی عفونی بوجود آمده سبب غیرقابل استفاده شدن منطقه برای دیگر افراد خواهد شد.
تاثیر تورهای طبیعت گردی بر حیات وحش
محرابیان به طبیعت گردی در فصل تولید مثال جانوران اشاره می کند و می گوید: در فصل بهار خیلی از حیوانات وحشی توله به دنیا می آورند که روبه روشدن با آنها سبب ترس و احساس خطر در حیوان می شود و در نهایت احتمال حمله از طرف آن وجود دارد.
درویش ضمن اشاره به آزاردهنده بودن آلودگی صوتی بوجود آمده توسط گردشگران برای حیوانات اظهار می کند: به علت حساسیت بالای حیوانات به آلودگی صوتی، گردشگران صدای موسیقی را در طبیعت نباید بلند کنند.
محرابیان درباره برخورد با حیوانات وحشی هنگام طبیعت گردی می گوید: احتمال صدمه حیوانات به انسان و بالعکس وجود دارد.
درویش هم به اهمیت توجه و صدمه نرساندن به حیات وحش تاکید و خاطرنشان می کند: گردشگران نباید به حیوانات نزدیک شوند علاوه بر آن برای غذا دادن به آنها تلاش نکنند، حیوانات را نترسانند. لازم است اجازه دهند آنها زندگی طبیعی خویش را داشته باشند.
او تاکید می کند: برای رانندگی در مناطق نزدیک به حیات وحش، نباید سرعت بالاتر از ۴۰ کیلومتر داشته باشند چونکه امکان دارد منجر به تصادف شود.
محرابیان هم به اهمیت قواعد ایمنی و سلامت در طبیعت گردی اشاره می کند و می گوید: در خیلی از موارد انسان نسنجیده و بدون آشنایی با قوانین طبیعت، وارد آن می شود. بدین جهت در بسیاری از مناطق گاها حضور گونه های مختلف جانوری بخصوص گونه های خطرناک مانند مار و عقرب می تواند باعث صدمه متقابل انسان و حیوان شود.
او تاکید می کند: در این موارد باید خویش را برای مواجهه با این گونه ها آماده نماییم.
این دانشیار اکولوژی گیاهی دانشگاه شهید بهشتی با عنایت به برخی عفونت های بوجود آمده در بدن انسان ناشی از نیش حشرات می گوید: در خیلی از مناطق کشور انواع مختلف حشرات وجود دارند که می توانند سبب عفونت های شدید در بدن شوند و برای جلوگیری از این وضعیت باید گونه های بومی منطقه را بشناسیم و پیشبینی های لازم را انجام دهیم.
با کمپ کردن به منابع آب طبیعی صدمه نزنیم
محرابیان در ادامه به اهمیت رعایت و آشناشدن با قواعد کمپ زدن در اطراف رودخانه ها و مناطق سیلابی هم تاکید می کند.
درویش هم درباره حد فاصل مسیر خودرو به منابع آبی توضیح می دهد: تا فاصله ۱۰۰ متری با ماشین به محدوده های آبی نباید نزدیک شوند.
رئیس کمیته محیط زیست در کرسی سلامت اجتماعی یونسکو به اقدامات لازم برای پیشگیری از آلوده شدن منبع آب طبیعی اشاره می کند و می گوید: گردشگران نباید سیگارهای خویش را روی زمین رها کنند چون آرسنیک موجود در فیلترهای سیگار می تواند سبب آلوده شدن صدها میلیون لیتر آب شود.
او درباره کاهش خسارت به منابع آب و خاک از راه شست وشو توسط گردشگران اظهار می کند: لازم است برای این کار محل مناسب و مواد شوینده سازگار با محیط زیست را انتخاب کنند.
طبیعت گردی علمی و سفر پایدار در جهت اصول توسعه پایدار
محرابیان به مبحث «بنیان گذاری طبیعت گردی علمی» هم اشاره می کند و می گوید: با رعایت چارچوب و قواعد آموزش داده شده در این حوزه به مردم میتوان «طبیعت گردی علمی» را بنیان گذاری کرد. ضمن این که ما از طبیعت بهره مند می شویم، صدمه کمتری را هم به آن وارد می نماییم.
این دانشیار اکولوژی گیاهی دانشگاه شهید بهشتی رعایت این مورد را در جهت«اصول توسعه پایدار» می داند.
او درباره مفهوم «توسعه پایدار» توضیح می دهد: طبق این اصول انسان باید از طبیعت بهره برداری کند اما لازم است متناسب با ظرفیت ها و توانمندی های طبیعت این اقدام صورت گیرد چونکه برداشت بیشتر از این ظرفیت سبب صدمه به محیط زیست می شود.
به گزارش بن ایر به نقل از ایسنا در این خصوص مفهومی تحت عنوان «سفرپایدار» داریم؛ روشی که گردشگری طولانی مدت را بدون صدمه زدن به محیط زیست، محیط های فرهنگی و به حداقل رساندن اثرات منفی و مخرب گردشگری ممکن می کند. در مسافرت پایدار محیط طبیعی و حفظ منابع آن پرارزش خواهد بود و گردشگران باید از میزان آلودگی های ناشی از گردشگری و چگونگی تأثیر آن بر محیط زیست، پوشش گیاهی و حیات وحش، اطلاعات کافی داشته باشند.
محرابیان در انتها راهکارهای صدمه کمتر به محیط زیست را برمی شمارد و می گوید: آموزش، رعایت قواعد محیط زیستی و از همه مهم تر در کنار این موارد، نظارت براجرای قوانین محیط زیستی از طرف مسؤلان قدرتمند که توان نظارت لازم را دارند می تواند باعث وارد شدن صدمه کمتر به محیط زیست شود.
منبع: بن ایر
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب