در گزارش بن ایر مطرح شد؛
مغفول ماندن ارزش آثار پیشینیان در برنامه هفتم توسعه کشور
به گزارش بن ایر، قائم مقام سابق سازمان میراث فرهنگی اظهار داشت: تحقیق در ارزشهای آثار پیشینیان مقدم بر هر اقدامی در حوزه میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی است ولی این امر در برنامه پیشنهادی هفتم مغفول ماند.
به گزارش بن ایر به نقل از مهر، متن کامل لایحه برنامه هفتم توسعه برای سالهای ۱۴۰۲ تا ۱۴۰۶ در حالی منتشر گردید که در بخش ها و ماده های مختلف این برنامه به موضوعات در رابطه با گردشگری و صنایع دستی پرداخته شده است.
اما با اهمیت ترین فصل برنامه هفتم توسعه که با ماموریت های اصلی وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی در ارتباط می باشد، فصل شانزدهم برنامه هفتم است که در این فصل به صنعت توریسم و صنایع دستی پرداخته شده است. اما آن چه که بدان کمتر توجه شده، موضوع میراث فرهنگی است. عنوانی که در نام وزارت متولی نیز با اهمیت ترین جایگاه را دارد.
در حال حاضر کمرنگ بودن حوزه میراث فرهنگی در برنامه هفتم توسعه، مورد انتقاد خیلی از کارشناسان قرار گرفته است. با مهدی حجت قائم مقام سابق سازمان میراث فرهنگی وقت در این زمینه گفتگو کرده ایم.
حجت درباره ی جایگاه میراث فرهنگی در برنامه هفتم توسعه در گفت و گو با خبرنگار مهر بیان کرد: هر برنامه توسعه ای همچون برنامه هفتم توسعه کشور در مردم این توقع را بوجود می آورد که ریل گذاری جدیدی برای بهبود شرایط به وجود آید. عموماً برنامه های توسعه برای آینده این امیدواری را به وجود می آورند که مشکلات گذشته برطرف شود و امکانات شکوفایی برای آینده فراهم آید.
وی افزود: برنامه هفتم ما هم برای شکوفایی بیشتر ملت ایران تهیه شده است. اگر حتی بخواهیم برای ۵ سال آینده یک فرد هم برنامه ریزی نماییم بطور طبیعی ابتدا بررسی می نماییم که آن فرد چه توانایی ها، نقاط ضعف و قوت و حساسیت هایی دارد و کجا در مقابل چه وقایعی چه واکنش هایی داشته است.
هر اندازه شناسایی ما نسبت به آن فرد عمیق تر باشد برنامه ریزی ما برای آینده او صحیح تر و مؤثرتر خواهد بود. وقتی می خواهیم برنامه ای برای توسعه کشوری بنویسیم طبیعتاً باید بدانیم این مردم و کشور دارای چه خصوصیاتی بوده و هستند. آیا برای تنظیم برنامه هفتم چنین مطالعه ای انجام شده که ابتدا بدانیم ما چه کسی و دارای چه خصوصیاتی هستیم تا برنامه حرکت به سمت آینده ما قابل تنظیم باشد؟
هویت ما به نوع انعکاس ها و رفتارهایی که در طول زندگی خود بروز داده اند برمی گردد
قائم مقام سابق سازمان میراث فرهنگی وقت اظهار داشت: در تمام طول ده هزار سال تاریخ گذشته وقایع طبیعی، اقتصادی، سیاسی و اجتماعی مختلفی روی داده است. ملت ما در مقابل این وقایع چه انعکاس ویژه ای از خود نشان داده است؟
در حقیقت کیستی ما یا هویت ما به همین نوع انعکاس ها و رفتارهایی که در طول زندگی خود بروز داده اند برمی گردد. همانطور که در مورد یک فرد صادق است در مورد جامعه نیز شناسایی کنش های گذشته او نشان چگونگی شخصیت و مبّین هویت اوست.
سوال اینجاست که برنامه هفتم چقدر به این مساله توجه و برای شناسایی آن سرمایه گذاری می کند؟ طبیعتاً توقع این است که حداقل در هر برنامه ترتیبی اتخاذ شود که دستگاه های ذیربط توان پاسخ گفتن به این شناسایی ضروری را پیدا کنند.
حجت اضافه کرد: در کشور ما مسئول مستقیم تهیه شناسنامه فرهنگی و هویتی ملت وزارت میراث فرهنگی است. اما ملاحظه برنامه اعلام شده برای این وزارتخانه متأسفانه عاری از هرگونه کمک و حمایت در این جهت است. تحقیق و مداقه در میراث فرهنگی یک ملت تقویت کننده ریشه ها و تبیین کننده کیستی تاریخی او است تا با شناسایی آن مسیر مناسب برای حرکت آتی او برقرار شود.
این کارشناس میراث فرهنگی بیان کرد: قرآن کریم از انسان ها می خواهد در زمین سیر کنند تا قلب هایی برای تعقل پیدا کنند و گوش هایی برای شنیدن حقیقت بیابند. آیا وقتی برنامه هفتم عمده توجه خودرا معطوف به گردشگری می کند از این سفرها امکان تعقل و باز شدن گوش ها برای شنیدن حقیقت فراهم می شود؟
طبیعتاً برای بالا بردن بازدهی فرهنگی گردشگری در کشور نیاز به تحقیق و مطالعه ارزشهای بسیار وسیع و گسترده در آثار به جا مانده از گذشته است تا با ارائه آن به گردشگران زمینه های تحقق دستور قرآنی فراهم آید. رهبر گرانقدر ما اخیراً فرمودند کسانی که اهل تولیدات فرهنگی هستند باید به نسبت اشخاص دیگر بیشتر تاریخ و ادبیات بخوانند.
منظور از این رهنمود چیست؟ بطور قطع همه فعالان فرهنگی شامل افراد یا گروه ها یا نهادها باید در امر خطیر شناسایی خود تاریخی تلاش کنند وگرنه هر روز می توان با تکیه به دانش فردی یا مقطعی راهی را برای آینده پیشنهاد کرد و ناظر نتایج مرخم و نا کارآمد آن هم بود.
وی اضافه کرد: در برنامه هفتم توسعه امکانی را فراهم نکردیم که خصوصیات ملت ایران در این سرزمین را به دقت شناسایی نماییم و از آنها اسنادی بسازیم که پشتوانه صحت و دقت برنامه های توسعه کشور باشد. ما نسبت به آن چه در گذشته است به اندازه حافظه مدیریتی شخصی خودمان اکتفا می نماییم و از دریای عظیمی از اطلاعات و تجربیاتی که می تواند جلوی تکرار و یا عمل اشتباه ما را بگیرد بهره نمی بریم.
وقتی به طول تاریخ نگاه می نماییم و چگونگی تعاملاتی را که ایرانیها با محیط اطراف خود در وضعیت مختلف داشته اند بررسی می نماییم متوجه می شویم ایرانی کیست و با چه کسی طرف می باشیم و باید او را چگونه به سمت آینده هدایت کرد.
درست است که گردشگری سبب ایجاد شغل و گردش مالی در جامعه می شود اما باید دید محصول این امر چه نسبتی با ارزشهای فرهنگی و اعتقادی جامعه برقرار می کند
حجت اظهار داشت: متأسفانه برنامه ای که الان با آن روبرو می باشیم به حوزه میراث فرهنگی نگاهی کاسب کارانه دارد. مواد مختلفی راجع به گردشگری و صنایع دستی نگاشته شده ولی باید توجه داشت که صِرف تقویت کمی گردشگری، کیفیت مورد انتظار یک جامعه فرهنگی را ضمانت نمی کند.
درست است که گردشگری سبب ایجاد شغل و گردش مالی در جامعه می شود اما باید دید محصول این امر چه نسبتی با ارزشهای فرهنگی و اعتقادی جامعه برقرار می کند.
آیا آن چه که امروز در این حوزه در ایران می گذرد به جز تفریح و گذراندن اوقات فراغت آورده فرهنگی دیگری دارد؟ و آن چه در جامعه اسلامی و انقلابی ما می گذرد توقع قرآن مجید از سیر در زمین و نگاه به آثار گذشتگان را برآورده می سازد؟
وی افزود: در مورد صنایع دستی هم باید گفت فهم این که انسان در تعامل با محیط اطراف خود چگونه رفتار می کند و با استفاده از این امکانات چگونه سبب رفع مشکلات و تسهیل زندگی خود می شود خیلی مهم است. صنایع دستی ایران به عنوان سرآمد صنایع دستی جهان مشحون از داده ها و راهکارهای بهره برداری بهینه از ظرفیتهای محیطی است.
اما همه ارزشهای آن وقتی به دامن جامعه سرازیر می شود که با نگاهی محققانه به این نسبت توجه گردد و دانش نهفته در آن استخراج و برای حفاظت و تقویت آن صنعت و انتقال آن به حال و آینده از آن بهره برداری شود. بدین سبب تحقیق در ارزشهای آثار پیشینیان مقدم بر هر اقدامی در حوزه میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی است و این امری است که در برنامه پیشنهادی هفتم کشور مغفول مانده است.
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب