آیین های محرمی، ۵
کوبیدن دو چوب به هم برای ابراز سوگواری
بن ایر: بن ایر: مراسم چغچغه زنی در روستای انجدان اراک قدمتی از دوران صفویه تا کنون دارد رسمی که برای نشان دادن سوگواری امام حسین (ع) بصورت هماهنگ با همراهی پیر و جوان انجام می شود.
خبرگزاری مهر _ گروه جامعه؛ سال ها پیش وقتی مردم خبر شنیدن شهادت امام حسین (ع) و یاران با وفایش را شنیدند سوگواری کردند. برخی بر سر و روی خود کوفتند و برخی با سنگ و خاک عزاداری کردند.
حالا پس از چندین سال این رسم هنوز در بین تعدادی از روستاهای ایران پابرجا است. سنگ جای خودرا به چوب داده و شکل برگزاری مراسم عزاداری تغییر کرده است.
دو چوب خراطی شده با طناب کوچکی که از چرم درست شده طوری تراش می خورد که بتواند در دست جای بگیرد. هر دو چوب گرد، به هم زده می شود تا صدای سنگ بدهد.
مردم عزادار در روزهای محرم این چوب ها را به دست می گیرند و در یک ریتم متحد، آنرا به صدا در می آورند تا نمادی از عزاداری های آن موقع باشد.
اکنون این رسم چندین ساله در روستای انجدان ۱۵۰۰ ساله که در زمان اسماعیلیان از مراکز قدرت شیعیان بوده، در جاده اراک _ خمین در ۲۸ کیلومتری شهر اراک هنوز با شور زیادی برگزار می گردد که به آن چغچغه زنی می گویند.
مردم روستا معتقدند که این رسم از دوره تیموری و صفوی باقی مانده است. در این مراسم، عزاداران روستای انجدان چوب های تراشیده ای را بصورت نمادین به هم می کوبند و ضمن حرکت در کوچه های مختلف روستا حرکت کاروان اسرای کربلا را تداعی کرده و در سوگ شهدای دشت نینوا مرثیه سرایی می کنند.
در کنار این رسم، یک مرشد نوحه خوانی می کند و مردم در پاسخ به او چغچغه ها را بجای سینه زنی و زنجیرزنی بهم می زنند. این آیین که تا آخر روز یازدهم محرم ادامه دارد به عنوان یک میراث ناملموس به ثبت ملی رسده است.
اما این تنها آیین روستای انجدان نیست. مردم اینجا در عصر روز تاسوعا تعزیه حضرت عباس (ع) برگزار می گردد و شبیه خوانان به ذکر مصیبت های آن حضرت می پردازند و سپس تجمع بزرگی همراه با دسته جات سه محله در حسینه دیلم آباد این روستا شکل گرفته که همراه با علم و کتل به عزاداری پرداخته و در میدان این حسینه به گردش درمی آید.
چغچغه زنی در ایام نهم و یازدهم محرم در روستای تاریخی انجدان اراک برگزار می گردد و به طور معمول جمعیت زیادی در این مراسم سوگواری شرکت می کنند. بامداد روز نهم محرم گروه از جلوی حسینیه شهدای انجدان حرکت کرده و کوچه به کوچه و محله به محله به سمت حسینیه دیلم آباد حرکت می کند و در راه سینه زنی، زنجیرزنی، نوحه خوانی و چغچغه زنی می کنند و همراه با نوای تک خوان چغچغه ها را یک دفعه خم شده و جلوی زانو می زنند و یک دفعه بلند شده و بالای سر به هم می زنند.
این رسم غیر از روستای انجدان اراک، در روستای ابیانه استان اصفهان نیز انجام می شود.
منبع: بن ایر
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب