وقتی قبرستان تاریخی شبیه زمین فوتبال می شود
بن ایر: چیزی شبیه به زمین فوتبال شده، سطح زمین صاف است و سنگ ها سُر؛ تا این جای قبرستان تنها نشانی اش از قدیمی بودن، همان نامی است كه بارها از زبان پژوهشگران و ری شناسان تكرار شده؛ «ابن بابویه» و شاید سرعت گیر زمانش هم سنگ قبرهایی كه حالا میانِ همان سنگ های سُر، از نو شدن جا مانده اند.
اما همه قبرستان به همین نقطه و به قول میراثی ها به رینگ دورِ بقعه شیخ صدوق ختم نمی گردد. چند ده متر آن طرف تر از مکانِ اجرایی کردنِ ساماندهی قبرستان آن هم با همسطح سازی قبور، هستند هنوز نقاطی که از دست کم دو سده گذشته تا امروز هنوز دست نخورده اند یا چند دوره چنین طرحی را نشان می دهند؛ یعنی همسطح سازی یک دفعه با آجرهایی که بیشتر شبیه به تزیینات ِ دور قبرند، بار دیگر با بتون و موزاییک و دوره بعدی با سنگ های ساختمانی که هر کدام نامِ خاص خودرا دارند.
به گزارش بن ایر به نقل از ایسنا، ابن بابویه اولین بار نیست که طعمِ تخریب و ویرانی را می چشد؛ او از همان قرن ها قبل شاید چند ده سال پس از دفنِ «شیخ صدوق» در دلِ سردابی که بیش از ۲۰۰ سال قبل کشف شد، هم گردِ ویرانی به چشمش رفت.
این محوطه تاریخی در طول سال های مختلف و با اتفاقات سهمگینی از حمله مغول گرفته تا جنگ های خوارزمشاهیان و تیموریان، بارها ویران شد و همان ویرانی ها مقبره شیح صدوق و قبرستانِ اطرافش را برای سال ها زیر خاک پنهان کرد، تا سرانجام تبدیل شدن زمین های منطقه به کشتزار و باغ و یافتنِ جسد سالم «شیخ صدوق» در یک سرداب که ۸۰۰ سال قبل تر آن جا دفن شده بود، مقبره شیخ راه اندازی شد و به مرور محوطه بار دیگر شکل قبرستان به خود دید.
اما شاید همین اتفاق تدریجی به مرور نشانه های قدیمی تر از دفن مردگان در قرون اولیه اسلام را در اطراف مقبره شیخ صدوق حذف نمود، اقدامی که هنوز ادامه دارد و شواهد نشان می دهند هر چند ده سال یک دفعه بخش هایی از همین قبرستان را با طرح هایی که هدف شان معلوم نبوده، همسطح می کنند، آن قدر که این دفعه متولیانِ آن برای آسایشِ مردگان، محوطه را با تغییرهای زیادتری همراه کرده اند و بنظر می رسد تیرِ آخر را به تاریخِ این قبرستان می زنند تا علاوه بر از بین بردنِ سنگِ قبرهای تاریخی، اصالتِ این قبرستان را که دست کم از ۴۰۰ سال قبل نشانه هایش باقی مانده از بین ببرند.
درست مانند تجربه ای که همین دو سه سال قبل برای امامزاده عبدالله شهرری داشتند و بنظر می رسد هشدارهای میراثی ها چندان تاثیری برای آنها نداشت و هنوز کارگران در این بخش مشغول کارند، سنگ می گذارند، فضا را صاف می کنند و سنگ قبرهای قدیمی را که توانسته اند به هر روشی از دل زمین جداکنند دست کم چند ده میلی متر بالاتر از جای قبلی روی سیمان و مصالح سخت، جاساز می کنند.
فعالان و کارشناسانِ میراثی معترض می شوند انگار که «به مرگ گرفته اند تا به تب راضی شویم» و می گویند باز هم خوب است که سنگ قبرهای قدیمی را سرجای خود قرار داده اند، نه این که مانند امامزاده عبدالله آنرا هم از بین ببرند. در صورتیکه مهمترین مساله اصلی در این اعتراض ها از بین رفتن شاکله اصلی قبرستانی است که از قضا اولین گورستان شهرری و دومین قبرستانِ تهران هم شمرده می شود، اما انگار این را فراموش کرده اند!
ضلع شمالی قبرستان ابن بابویه که در طرح همسان سازی قبور صاف شده است
منبع: بن ایر
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب